wt., 04.11.2025
18:00–20:00
Seminarium
Kino Syrena
wstęp wolny
Dziedzictwo wiejskie miasta Warszawy | Seminarium Warszawskie
Ile jest wsi w mieście takim jak Warszawa?
Nie jest to pytanie o znaną skądinąd „zawartość cukru w cukrze”… To raczej pytanie o kolejne fazy rozwoju naszego miasta – w tym o inkorporacje różnych miejscowości w ramach powiększania się powierzchni stolicy. To pytanie o status dołączanych sukcesywnie wsi do Warszawy i o ich przynależność. To pytanie o istotność i ślady dawnych wsi w dzisiejszej tkance miasta. To wreszcie pytanie o mieszkańców Warszawy i wnoszone przez wielu z nich wiejskie dziedzictwo. Porozmawiamy o wiejskiej tożsamości i dziedzictwie stolicy Warszawy – czy jest to kłopotliwe obciążenie, czy też perspektywiczny zasób.
Pochylimy się nad kilkoma obliczami wiejskiej Warszawy, między innymi nad ogrodnictwem – handlowym, działkowym, społecznym.
Wezmą udział:
Julia Kunikowska – etnolog, kulturoznawczyni, tłumaczka filmowa, doktorantka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego, laureatka Warszawskiej Nagrody Edukacji Kulturalnej. Hobbystycznie i w ramach doktoratu bada i popularyzuje historię i współczesność wsi Wolicy, położonej na dzisiejszym Ursynowie i Wilanowie. Interesują ją badania miejskie, badania relacji władzy, antropologia pamięci, antropologia historyczna, kartografia, badania w działaniu i historia mówiona. Chętnie korzysta z narzędzi geoinformatycznych. Ursynowianka, ale sercem woliczanka.
Jerzy Szałygin – etnograf, konserwator zabytków, muzealnik, od początku pracy zawodowej (1988) związany z ochroną zabytków w Polsce, pracownik instytucji związanych z ochroną i opieką nad zabytkami, wieloletni wykładowca akademicki studiów dziennych i podyplomowych m.in. na Uniwersytecie Warszawskim, Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz Akademii Nieświeskiej w Mińsku na Białorusi. Działacz społecznych organizacji oraz fundacji zajmujących się ochroną zabytków w Polsce, prezes Fundacji Ochrony Wspólnego Dziedzictwa Kulturowego Terpa, wieloletni wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Uczestnik prac polskich i międzynarodowych komisji konserwatorskich ds. rewaloryzacji i konserwacji zabytków, koordynator i realizator ponad 50 projektów związanych z ochroną polskiego dziedzictwa kulturowego w Polsce i za granicą. Trzykrotnie mianowany rzeczoznawcą Ministra Kultury (obecnie: Rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie architektura i budownictwo, specjalności architektura i budownictwo drewniane). Autor i współautor pięciu książek (w tym dwóch dotyczących dziedzictwa warszawskiego Ursynowa), ponad dwustu pięćdziesięciu artykułów i opracowań z dziedziny etnografii, ochrony i popularyzacji zabytków oraz ponad 500 dokumentacji obiektów zabytkowych. Trzykrotny stypendysta Ministra Kultury (1999, 2003, 2010). Otrzymał dwukrotnie Złotą Odznakę za Opiekę nad Zabytkami (1998, 2002), Brązowy i Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2011, 2021), Złoty Krzyż Zasługi (2013). Rzeczoznawca Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków ds. oceny ochrony dóbr kultury i ochrony nieruchomych dóbr kultury, specjalista ds. dokumentacji i realizacji projektów i analiz badawczych i budowlano-konserwatorskich związanych z zabytkami.
Bogna Świątkowska – pomysłodawczyni, fundatorka i prezeska zarządu Fundacji Bęc Zmiana (www.beczmiana.pl), z którą zrealizowała kilkadziesiąt projektów poświęconych przestrzeni publicznej, architekturze i projektowaniu, w tym badań potencjałów miejskiej przestrzeni społecznej. Inicjatorka i redaktorka naczelna czasopisma poświęconego kulturze współczesnej „Notes na 6 tygodni”. Wcześniej naczelna pierwszego polskiego popkulturalnego miesięcznika „Machina” (1998–2001), autorka licznych tekstów, wywiadów, programów radiowych i telewizyjnych poświęconych współczesnej kulturze popularnej. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014). Członkini Społecznej Rady Kultury przy Prezydencie m.st. Warszawy (2012–2015), Rady Architektury i Przestrzeni Publicznej m.st. Warszawy (2015–2018), a także Zespołu Eksperckiego ds. Kultury Lokalnej przy Narodowym Centrum Kultury (2015–2017). Członkini rad programowych instytucji kultury i sztuki: TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie, Rondo Sztuki Galeria ASP w Katowicach, Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu. Członkini Społecznej Rady Programu Publicznego przy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Członkini Rady Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Absolwentka kierunku Zarządzanie i Przywództwo na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Mentorka w programie Mentors4Starters.
Jolanta Wiśniewska – muzealniczka, starszy kustosz Muzeum Warszawy, z wykształcenia antropolog kultury. Studia magisterskie z zakresu etnologii i antropologii kultury na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz studia podyplomowe z zakresu muzealnictwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 2006–2013 współtworzyła Muzeum Warszawskiej Pragi jako nowy oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawy. Autorka i współautorka wystaw, publikacji, filmów, projektów badawczych, związanych przede wszystkim z historią społeczną Warszawy i Pragi, zagadnieniami wielokulturowości miasta i tożsamości kulturowej jego mieszkańców. Od 2015 roku prowadzi w Muzeum Warszawskiej Pragi projekt „Prawobrzeżni”.
Prowadzący: dr hab. Mikołaj Madurowicz, dr Paweł E. Weszpiński
Wszyscy, którzy nie będą mogli uczestniczyć stacjonarnie, będą mogli z pewnym opóźnieniem obejrzeć zapis seminarium na kanale YouTube Muzeum Warszawy od 27 maja 2025 roku.
Miejsce: Kino Syrena w Muzeum Warszawy (Rynek Starego Miasta 42, parter, wejście przez drewnianą bramę od ul. Nowomiejskiej)
Organizatorzy: Muzeum Warszawy, Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego
Partner edukacji Muzeum Warszawy – PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
