22 lipca - 30 grudnia 2023 roku
1 zł (Gabinet Zmienny), czwartki wstęp bezpłatny

Spółdzielnia prac malarskich

Wielkoformatowy mural Pauliny Włostowskiej pokazujący alternatywną historię odbudowy Starego i Nowego Miasta.

„Spółdzielnia prac malarskich” to opowieść o kolektywnej pracy kobiet, które w ostatniej fazie procesu odbudowy tworzyły dekoracje na ścianach rekonstruowanych kamienic.

Nawiązując do znajdującej się w Muzeum Warszawy realizacji Wojciecha Fangora „Kucie kos”, artystka odchodzi od opowiadania historii przez pryzmat zbrojnych zrywów i narodowych powstań. Przedstawia pełną entuzjazmu część powojennej historii, pokazując czas odbudowy jako okres wielkich zmian, ale też ogromnych nadziei.

Naścienne malowidło Wojciecha Fangora „Kucie kos”, które można dzisiaj oglądać w Muzeum Warszawy, przedstawia scenę kucia broni dla powstańców styczniowych i jest prawdopodobnie największą realizacją artysty znajdującą się w publicznej instytucji.

W pracy Pauliny Włostowskiej narodowo-wyzwoleńcza narracja z dzieła Fangora ustępuje miejsca innej, bliższej życiu stronie powojennej historii – barwnej opowieści o kobietach plastyczkach, które w okresie odbudowy wspólnie zdobiły przestrzenie odradzającego się miasta.

W „Spółdzielni prac malarskich” artystka na nowo opowiada o procesie odbudowy Starego i Nowego Miasta, w szczególności o jego ostatniej fazie, czyli tworzeniu wielkoformatowych dekoracji na ścianach rekonstruowanych kamienic.

Zajmowały się tym kobiety – plastyczki: Krystyna Kozłowska, Zofia Czarnocka-Kowalska, Krystyna Łada-Studnicka czy Helena Grześkiewicz. Niektóre z nich, oprócz projektowania i realizacji malowideł, opracowywały technologie barwienia tynku. Inne po latach – jak Zofia Artymowska czy Hanna Żuławska – robiły znaczące, nierzadko międzynarodowe kariery artystyczne.

Realizacja malarska Pauliny Włostowskiej bezpośrednio czerpie ze wzorów wypracowanych przez kobiece zespoły twórcze. Artystka łączy wizualne cytaty w spójną całość i wprowadza elementy ornamentyki miejskiej czy motywy dekoracyjne zaczerpnięte z archiwaliów i dokumentacji fotograficznych. Włostowska włącza sylwetki bohaterek opowieści – malarek i twórczyń – w obręb samego dzieła. Przypomina o ich działalności, przywracając im widzialność i obecność.

W efekcie „Spółdzielnia prac malarskich”  staje się alternatywnym spojrzeniem na historię miasta. Artystka odchodzi od mitów narodowych powstań i upamiętniania zbrojnych zrywów. Przygląda się temu, co następuje po wojnie: utrwala proces odbudowy, podkreślając wagę dekorowania i ozdabiania wspólnych, naznaczonych zniszczeniami przestrzeni.

Paulina Włostowska (ur. 1987 w Warszawie) – artystka wizualna, w swojej pracy bada i parafrazuje sztuki plastyczne i dekoracyjne. Zajmuje się malarstwem, realizacją murali, liternictwem i tkaniną, a także niskonakładową grafiką warsztatową: tworzy autorskie ziny i artist booki. W doborze medium pozostaje świadoma jego historycznego kontekstu, który skrupulatnie analizuje i reinterpretuje, przywracając go współczesności.

W 2012 roku obroniła dyplom w pracowni prof. Jarosława Modzelewskiego na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uzyskała również specjalizację w pracowni tkaniny tradycyjnej u prof. Doroty Grynczel.

Jej prace były pokazywane m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Gdańskiej Galerii Miejskiej, Muzeum Lniarstwa w Żyrardowie oraz w Miejscu Projektów Zachęty w Warszawie. Współpracuje z galerią Polana Institute, z którą zrealizowała m.in. wystawy indywidualne Epifania Parerga w Petrykozach (2021) i Papieroplastyka w Warszawie (2020), oraz z Fundacją Razem Pamoja. Stypendystka Ministra Kultury i Sztuki (2022).

KOLOFON

Projekt: Paulina Włostowska

Wykonanie: Paulina Włostowska, Michał Szczęsny Szuwar

Kuratorka: Zofia Rojek

Wybrane artystki, których realizacje stały się podstawą do stworzenia muralu: Zofia Artymowska, Julia Berli, Zofia Czarnocka-Kowalska, Halina Centkiewicz-Michalska, Barbara Dega, Helena Grześkiewicz, Janina Ignatowska, Mirosława Karpińska, Krystyna Kozłowska, Teresa Rostworowska, Krystyna Łada-Studnicka, Janina Węgrzynowska, Teresa Wierusz, Irena Wilczyńska, Hanna Żuławska

Produkcja: Michał Tański

Korekta: Urszula Drabińska

Tłumaczenie: Karol Waniek

Skład tekstu: Sabina Twardowska

Projekt plakatu: Joanna Bębenek na podstawie grafiki Pauliny Włostowskiej

Komunikacja i marketing: Joanna Andruszko, Joanna Bębenek, Melissa Czaplicka, Małgorzata Czajkowska, Agata Fijałkowska, Agata Fronczyk, Daniel Karwowski, Anna Ładna, Aleksandra Migacz, Jowita Purzycka, Filip Wielechowski-Olszak

Realizacja filmu dofinansowana ze środków Krajowego Programu Odbudowy wg umowy numer 154/KPO. GRANTY/NIMiT/2024 zawartej z Jednostką Wspierającą – Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca.