Projekt zjazdu na most i widok placu Zamkowego w dwóch wariantach

Barwna akwarela na papierze Vue de la place à ouvrir à côté du château et de la descente au pont [Widok na plac otwarty obok Zamku i zjazdu na most] prezentuje dwa warianty początkowego odcinka zjazdu na planowany most. Na głównej karcie przedstawiono projekt zakładający przedłużenie oficyny zamkowej przy Bramie Grodzkiej, która miała zasłonić pałac Pod Blachą. Mniejszy arkusz przyklejony wzdłuż dolnej krawędzi przedstawia drugi wariant tego rozwiązania, który zakłada umieszczenie początku zjazdu na most przed południową pierzeją Zamku. W tej wersji widoczna byłaby górna część pałacu Pod Blachą. Odchylenie lub nałożenie mniejszego arkusza na kartę projektu pozwala porównać obie wersje.

W latach 30. XIX wieku warszawiacy przeprawiali się przez Wisłę tylko jednym mostem, który znajdował się na przedłużeniu ulicy Bednarskiej. Dojazd do niego tą ulicą był wąski i niewygodny, zarówno dla pojazdów, jak i dla pieszych. Na początku kolejnej dekady władze powierzyły zaprojektowanie nowego zjazdu na most inżynierowi Feliksowi Pancerowi (1798–1851). Był on członkiem Korpusu Inżynierów Wojskowych oraz urzędnikiem Oddziału Komunikacji Lądowych i Wodnych Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych. Jego pomysł zakładał poprowadzenie zjazdu z placu Zamkowego wiaduktem do ulicy Dobrej „po nad ulicami dolnego miasta”. W 1843 roku rozebrano kościół i klasztor bernardynek domykające południowo-wschodnią pierzeję placu Zamkowego między kościołem św. Anny a Zamkiem – w celu zapewnienia przestrzeni dla zjazdu.

Prezentowany projekt Pancera jest niezwykły ze względu na sposób prezentacji alternatywnych rozwiązań. Oba warianty można oglądać, odchylając lub nakładając doklejony arkusz. Jest to jedyny tego typu projekt w zbiorach Muzeum Warszawy.

Projekt zjazdu na most i widok placu Zamkowego w dwóch wariantach
A. WARIANT Z WIDOKIEM NA PAŁAC POD BLACHĄ
B. WARIANT Z PRZEDŁUŻONĄ OFICYNĄ PRZY BRAMIE
GRODZKIEJ ZASŁANIAJĄCĄ PAŁAC POD BLACHĄ
FELIKS PANCER
WARSZAWA; PO 1843
TUSZ, AKWARELA NA PAPIERZE
MHW 8253/PL
41,2 × 55,6 CM

Fotografia: