13 września 2019 roku – 5 stycznia 2020 roku

Nieba i ziemi nie widać. Warszawiacy o wrześniu 1939

„Nieba i ziemi nie widać. Warszawiacy o wrześniu 1939” – wystawa z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej

Oddajemy głos mieszkańcom Warszawy, uczestnikom obrony miasta we wrześniu 1939 roku. Naszymi przewodnikami po wystawie będą autorzy relacji nadesłanych w 1948 roku na konkurs Pamiętnik warszawiaka.

To niepowtarzalna szansa spojrzenia na warszawski wrzesień 1939 roku z perspektywy zwykłych ludzi, którzy spisali swoje wrażenia zaledwie kilka lat po opisywanych wydarzeniach.

Wybrane, indywidualne losy będą towarzyszyć zwiedzającym w formie nagrań. Cytaty z pamiętników dopełnią fotografie, dokumenty i pamiątki.

Pamiętnikowi Stanisława Ostrowskiego, kuriera Zarządu Miasta i prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, poświęcona jest osobna sala. Jego wspomnienia to barwna historia pełna zaskakujących zwrotów akcji, a nawet momentów humorystycznych. Ostrowski, codziennie przemierzając miasto na rowerze, pokazuje szeroką perspektywę życia Warszawy, łączącą świat cywilów i dowództwa.

Wystawa przedstawia kolejne fazy dramatu miasta: od atmosfery ostatniego lata tuż przed wybuchem wojny, przez wydarzenia pierwszego tygodnia września, do tragicznych dni oblężenia i kapitulacji.

Całość ukaże skalę strat i zniszczeń stolicy. Dokumentalne zdjęcia miasta zobaczymy też w ostatniej sali, dzięki projekcji filmu Oblężenie (Siege) autorstwa amerykańskiego reportera Juliena Bryana.

Warszawiacy we wrześniu 1939 wykazali się wielkim hartem ducha i godną podziwu postawą społeczną. W momencie zagrożenia potrafili się zjednoczyć.

Wystawa przybliży współczesnym tamten czas i tamtych ludzi, a jednocześnie przypomni, że – jak śpiewał Wojciech Młynarski – wojna zawsze jest bardzo blisko.

Kolofon

Dyrektor Muzeum Warszawy
Ewa Nekanda-Trepka

Kuratorzy
Małgorzata Berezowska, Julian Borkowski, Izabella Maliszewska

Opracowanie planu Warszawy
dr Paweł E. Weszpiński

Opracowanie biogramów autorów pamiętników
Anna Wrońska

Projekt wystawy
nowy motyw Adam Orlewicz

Projekt graficzny wystawy i materiałów promocyjnych
Joanna Bębenek

Produkcja
Monika Mazurek, Klementyna Świeżewska

Realizacja
Ksenia Góreczna, Ewa Lenczewska, Marek Lisik, Krzysztof Świerczewski, Michał Tański

Wykonawca
Artmontage

Opieka konserwatorska
Beata Galperyn-Kołodziejska, Robert Kołodziejski, Janusz Mróz, Igor Nowak, Piotr Popławski, Piotr Kaczkiełło

Wypożyczenia na wystawę
Grzegorz Konsalik

Redakcja/korekta tekstów polskich
Katarzyna Sobolewska/Urszula Drabińska

Tłumaczenie tekstów pisanych/tłumaczenie tekstów mówionych/tłumaczenie do filmu
Józef Jaskulski/Klementyna Dec/Weronika Mincer

Nagrania lektorskie
Studio Praga

Komunikacja i marketing
Julia Borowska z zespołem, Karolina Młynarz z zespołem

Program towarzyszący wystawie
Jan Bliźniak, Katarzyna Szafrańska, Anna Kobyłecka

Instytucje użyczające zbiorów na wystawę
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Instytut Pamięci Narodowej
Muzeum Powstania Warszawskiego
Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Muzeum Narodowe w Warszawie
Muzeum Niepodległości w Warszawie
Muzeum Harcerstwa w Warszawie
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Polskie Radio S.A.
United States Holocaust Memorial Museum
MEGA – Mariusz Komacki

Projekt finansuje m.st. Warszawa.