Jak powstała praca „Strażnicy Iglicy” Zofii Kulik?

„Strażnicy Iglicy” to jedna z najbardziej rozpoznawalnych prac Zofii Kulik epoki transformacji politycznej. Powstała w czasie, gdy artystka tworzyła wielokrotnie naświetlane fotografie, do których pozował jej Zbigniew Libera, artysta i przyjaciel. Ostrołukowa struktura porządkująca całą kompozycję i centralnie ułożona rozeta nawiązują formą do gotyckich witraży. Takie skojarzenia przywołują również imponujący rozmiar dwunastoelementowej fotografii i jej dekoracyjność.

Praca ta wpisuje się w dominujący w latach 90. w Polsce nurt sztuki krytycznej. Podejmuje temat władzy obnażając jej symbole – kojarzony z dominacją polityczną Pałac Kultury i Nauki oraz męskie ciało, trzymające zamiast sztandaru pusty drzewiec.

Na pracę składa się 12 oddzielnych, wielokrotnie naświetlanych odbitek fotograficznych, każda w oddzielnej, metalowej ramie.

Obejrzyj film, w którym Zofia Kulik opowiada o powstaniu jednej ze swoich bardziej znanych prac.

Zofia Kulik

Zofia Kulik (ur. 1947 w Wólce, Polska) – wybitna polska artystka wizualna, związana z nurtami sztuki konceptualnej i feministycznej. Jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiowała w latach 60. XX wieku. Współpracowała z Przemysławem Kwiekiem jako część duetu KwieKulik (1971–1987), który eksplorował tematy polityczne, społeczne i kulturowe, wykorzystując performance, fotografię oraz instalacje.

Po rozpadzie duetu Zofia Kulik skupiła się na własnej twórczości, tworząc monumentalne kompozycje fotograficzne, często inspirowane symboliką władzy, religii oraz kultury masowej. Jej prace są rozpoznawalne dzięki charakterystycznej estetyce – złożonym, symetrycznym motywom, które przypominają mandale lub gobeliny. Do najbardziej znanych dzieł należy seria „Architektura ciała”, w której eksploruje relacje między ciałem, władzą i historią.

Dzieła Kulik były prezentowane na prestiżowych wystawach na całym świecie, w tym na Biennale w Wenecji oraz w takich instytucjach jak Centrum Pompidou w Paryżu czy Tate Modern w Londynie. Artystka mieszka i pracuje w podwarszawskim Łomiankach, gdzie prowadzi archiwum swojej twórczości.

„Strażnicy Iglicy” w Muzeum Warszawy

Pracę Zofii Kulik pokazywaliśmy na wystawie czasowej „Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90.” od 20 października 2022 roku do 19 lutego 2023 roku (na zdjęciu głównym, fot. Tomasz Kaczor).

„Strażnicy Iglicy” są częścią pokazu prac współczesnych artystek i artystów, które zostały zakupione dzięki wsparciu Fundacji Muzeum Warszawy. Dowiedz się więcej.

Zakup pracy „Strażnicy Iglicy” Zofii Kulik dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Program „Narodowa kolekcja sztuki współczesnej”. Nazwa zadania: Rozwój kolekcji sztuki współczesnej Muzeum Warszawy – III etap – fotografia.

Zakup pracy dofinansowany dzięki wsparciu Fundacji Muzeum Warszawy.

Realizacja filmu dofinansowana ze środków Krajowego Programu Odbudowy wg umowy numer 154/KPO. GRANTY/NIMiT/2024 zawartej z Jednostką Wspierającą – Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca.