fbpx

Używamy plików cookies do zbierania informacji dotyczących korzystania z serwisu Muzeum Warszawy i jego oddziałów. W każdej chwili możesz zablokować obsługę plików cookies w swojej przeglądarce. Pamiętaj, że zmiany ustawień w przeglądarce mogą ograniczyć dostęp do niektórych funkcji stron internetowych naszego serwisu.

Wystawy

Wystawa główna Rzeczy warszawskie / Gabinet Relikwii

Futerał na okulary z obrazkiem Matki Boskiej Częstochowskiej przylepionym krwią, MHW 266381

Futerał na okulary z przylepionym obrazkiem Matki Boskiej Częstochowskiej

Metalowy futerał z papierową okleiną zewnętrzną i wnętrzem wyłożonym suknem został wyprodukowany w latach 30. XX wieku w Fabryce Gustawa Gerlacha, która w swoim asortymencie miała między innymi lotnicze przyrządy pokładowe, maszyny do pisania, lornetki. Adres Ossolińskich 4 umieszczony wewnątrz na jedwabnym płatku do przecierania okularów to siedziba sklepu firmowego. Futerał należał do 23-letniego Andrzeja Wojno (1921–1944), harcerza 16. Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Zawiszy Czarnego.

Podczas okupacji pracował on w Fabryce Aparatów Elektrycznych Kazimierza Szpotańskiego na Pradze. Był żołnierzem 1 kompanii 3 Batalionu Pancernego Armii Krajowej „Golski”. Poległ w powstaniu warszawskim 19 sierpnia 1944 roku, w obronie gmachu Politechniki. Został pochowany 21 sierpnia przy ulicy Śniadeckich 17 na prowizorycznym cmentarzu. Polegli powstańcy i zabici cywile byli tymczasowo grzebani w śródmieściu na ulicach, podwórkach i skwerach. Umieszczano przy nich zakorkowane butelki z kartkami – informacjami o poległych, a także przedmioty osobiste, jeśli nie trafiły do rąk najbliższych.

Po wojnie, od wiosny 1945 roku do początku lat 50. XX wieku Polski Czerwony Krzyż przeprowadzał ekshumacje ze względów sanitarnych, także z szacunku dla zmarłych i w celu rejestracji strat mieszkańców Warszawy. W ekshumacjach tych często brali udział krewni i znajomi ofiar. Zmarli byli przenoszeni lub przewożeni przez Miejski Zakład Pogrzebowy na warszawskie cmentarze, między innymi Cmentarz Powązkowski, Cmentarz Wojskowy na Powązkach, Cmentarz Powstańców Warszawy. Przy Andrzeju Wojno odnaleziono pusty futerał na okulary, do którego przylepiony był obrazek z wizerunkiem ikony Matki Boskiej Częstochowskiej, będącej obiektem szczególnego kultu Polaków od końca XIV wieku, a także portfel z metalowym monogramem i plikiem banknotów z okresu okupacji oraz medalik z Matką Boską. Wszystkie te przedmioty wraz z fotografiami i dokumentami najbliższa rodzina przekazała w 2006 roku do zbiorów Muzeum.

Futerał na okulary z przylepionym obrazkiem Matki Boskiej Częstochowskiej
FABRYKA GUSTAW GERLACH
WARSZAWA; LATA 30. XX W.
METAL, OKLEINA PAPIEROWA, SUKNO, JEDWAB, WYRÓB FABRYCZNY;
PAPIER, DRUK
MHW 26638/1–2
FUTERAŁ: 14,8 × 5,5 × 1,5 CM
OBRAZEK: 9,2 × 6 CM

Fotografia: