Spodek z autografem Pabla Picassa z zastawy hotelu Bristol w Warszawie

Na porcelanowym spodku wybitny hiszpański artysta Pablo Picasso (1881–1973), twórca m.in. kubizmu, namalował tuszem swój autograf. Stało się to 6 września 1948 roku, w ostatnim dniu jego pobytu w Polsce, tuż przed powrotem do Francji, gdzie mieszkał. Był wówczas gościem hotelu Bristol przy Krakowskim Przedmieściu, działającego od 1901 roku i najbardziej luksusowego nie tylko w Warszawie, ale i w Polsce. Neorenesansowy budynek ocalał w zburzonej w czasie II wojny światowej Warszawie i wznowił działalność w 1945 roku. Picasso przybył na zaproszenie władz polskich specjalnie dla niego zorganizowanym lotem.

Jako członek Francuskiej Partii Komunistycznej wziął udział w Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu (25–28 sierpnia 1948 roku), przedsięwzięciu propagandowym mającym na celu krytykę „amerykańskiego imperializmu” i zamanifestowanie poparcia dla światowego pokoju oraz akceptację polskiej granicy na Odrze i Nysie. Artysta przedłużył pobyt do dwóch tygodni, w czasie których zwiedził Kraków i Oświęcim, a w Warszawie brał udział w oficjalnych spotkaniach z polskimi artystami i przedstawicielami władz, oglądał zniszczenia wojenne oraz odbudowywane części miasta. 3 września 1948 roku odwiedził zaprojektowane przez architektów Helenę (1900–1982) i Szymona (1893–1964) Syrkusów osiedle Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej na Kole, gdzie w jednym z mieszkań przy ulicy Deotymy narysował na ścianie syrenę z młotkiem.

Z powodu licznych wycieczek rysunek okazał się z czasem kłopotliwy dla mieszkańców mieszkania i został zamalowany w 1953 roku. Podobną syrenę Picasso umieścił 4 września 1948 roku w albumie rodzinnym prezydenta Warszawy Stanisława Tołwińskiego (1895–1969). Tego samego dnia został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w Belwederze. W trakcie wizyty w stolicy podarował Muzeum Narodowemu w Warszawie kolekcję ceramik i grafik. Spodek z autografem Pabla Picassa został przekazany do zbiorów Muzeum jako dar Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie w 1978 roku.

Spodek z autografem Pabla Picassa z zastawy hotelu Bristol w Warszawie
WYTWÓRNIA PORCELANY VOLKSTEDT
RUDOLFSTADT; 1931–1948, AUTOGRAF 1948
PORCELANA SZKLIWIONA, DEKORACJA NASZKLIWNA NATRYSKOWA,
ZŁOCENIE; TUSZ
MHW 19820
ŚR. 14,5 CM

Fotografia: