Szawuot – Święto Tygodni

Szawuot obchodzone jest szóstego dnia miesiąca siwan (maj-czerwiec). Jest jednym z trzech świąt pielgrzymich w judaizmie (poza Pesach i Sukkot). W starożytnym Izraelu każdy dorosły mężczyzna musiał trzy razy w roku przybyć do Jerozolimy, by odwiedzić Świątynię.

W święto Pesach w Świątyni składano w ofierze pierwszy snop jęczmienia, a dokładnie siedem tygodni później, w Szawuot, ofiarowywano dwa bochny chleba. Od tygodni dzielących oba święta wywodzi się inna nazwa Szawuot – Święto Tygodni. Po hebrajsku szawuot to właśnie tygodnie.

Na początku święto to miało charakter rolniczy. W uroczystych pochodach
do Świątyni Jerozolimskiej brali udział przedstawiciele każdej warstwy społecznej, niosąc ze sobą pierwsze dojrzałe owoce ziemi. Zgodnie z nakazem Tory należało powstrzymać się od pracy i świętować na cześć Pana.

Szawuot dziś

Z czasem zwyczaje świąteczne skupiły się na świętej księdze judaizmu – Torze. Zwrócono uwagę na to, że dokładnie pięćdziesiąt dni po wyjściu z Egiptu, Mojżesz otrzymał od Boga tablice z dziesięciorgiem przykazań, które symbolizują zarówno Torę Pisaną jak i Torę Ustną.

W Izraelu święto trwa jeden dzień, lecz społeczności ortodoksyjne w diasporze świętują przed dwa dni. W wigilię święta tzw. Erew Szawuot wielu religijnych Żydów przez całą noc studiuje Torę. Podczas świątecznej modlitwy porannej w synagogach uroczyście odczytuje się treść dekalogu z Księgi Wyjścia. Czytana jest również m.in. Księga Rut. Na ten dzień przystraja się domy mieszkalne oraz domy modlitwy kwiatami i gałązkami zieleni. Jest to nawiązanie do tradycji, zgodnie z którą, przy wręczeniu Tory góra Synaj miała właśnie zazielenić się i pokryć kwiatami.

Posłuchaj Aleksandry Karkowskiej-Rogińskiej z Muzeum Warszawskiej Pragi, która opowiada o Torze znajdującej się w muzealnych zbiorach.

Prawdopodobnie również w modlitewniach przy Targowej 50/52 odbywały się obchody tego święta. O ile uroczysta poranna modlitwa przyciągała ludność żydowską raczej do synagogi przy dawnej ul. Szerokiej, to nocne studiowanie Tory odbywać mogło się m.in. tutaj. Tora stanowi najważniejszy tekst judaizmu.

W naszych zbiorach przechowywany jest fragment jej zwoju, ocalały w jednej z warszawskich kamienic. Można obejrzeć go na ekspozycji w naszej modlitewni.