Uroczystości 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

1 dzień sierpnia to dla nas pierwsze obchody rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego jako współgospodarza miejsca pamięci poświęconego cywilnym ofiarom sierpniowego zrywu. Od samego rana gościliśmy już u nas dwie grupy zwiedzających, które w Izbie Pamięci oraz na terenie Parku i Cmentarza Powstańców oprowadziła edukatorka Olga Szymańska-Snopek. Pierwsi nasi goście to dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 97 na Ochocie, uczniowie byli niezwykle podekscytowani faktem, iż są w tak ważnym dla ich dzielnicy miejscu, właśnie w dzień wybuchu Powstania, wspominali ile miejsc upamiętnionych jest w okolicy ich domów i szkoły. Druga grupa to Polacy repatrianci z byłego ZSRR, zaproszeni do Warszawy przez Fundację Rodakom na Kresach. Doświadczenie wojny, ucieczek i wypędzeń sprawiło, że nasi goście niezwykle emocjonalnie odbierali każdą opowiadaną historię. Kilkoro spontanicznie zapaliło znicze na grobach nieznanych ofiar Powstania Warszawskiego.

Druga część upłynęła zespołowi Izby Pamięci składaniu kwiatów pod pomnikami upamiętniającymi ludzi i wydarzenia z czasów okupacji i Powstania m.in. w Parku Dreszera, pod Pomnikiem Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego oraz Pomnikiem Matki w Parku Powstańców Warszawy. Po południu gościliśmy wielu indywidualnych zwiedzających, którzy w drodze pod pomnik Polegli Niepokonani odwiedzili naszą główną salę wystawienniczą i słuchali opowieści wokół stołu zaznaczonymi miejscami eksterminacji ludności cywilnej. Kulminacyjnym momentem dnia była oczywiście godzina „W”, i minuta ciszy podczas której wszyscy zatrzymali się na dźwięk wyjących syren.

Wieczorna uroczystość na kurhanie rozpoczęła się o godz. 18:30 odegraniem hymnu państwowego oraz hejnału warszawskiego skomponowanego na motywach dwóch szczególnych dla Warszawy utworów – „Warszawianki” i „Marszu Mokotowa”. Następnie zabrała głos Pani Wanda Traczyk-Stawska:

„Witajcie kochani, wszyscy dostojnicy i wszyscy zwykli obywatele Polski i tego miasta – Warszawy, które jest tu dzisiaj najważniejszym bohaterem. Bo to całe miasto to nie my, powstańcy, my tylko byliśmy ich wojskiem a to mieszkańcy zdecydowali, bez ich zgody my byśmy nie zaczęli powstania. A to oni się zdecydowali wtedy, kiedy Niemcy ogłosili, że będą walczyć ze związkiem radzieckim bo wezwali do kopania umocnień 100 tysięcy warszawiaków. (…) Najważniejsze jest to, że przyszliście wszyscy tu, w miejscu gdzie jest pamięć o tym czym jest wojna. Bo ten Cmentarz mówi o tym czym jest wojna, jak strasznym przeżyciem, nie dla wojska, ale dla cywilów. (…) Dziękuję wam, że przyszliście w nasze święto, dziękuję wam, że pamiętacie o Powstaniu Warszawskim. (…) Ten cmentarz jest dowodem na to, jak bardzo kochamy Warszawę, jak ważnym jest dla całej Polski miastem, nie tylko za to, że jest stolicą. Ale dlatego, że tak się zachowała w czasie wojny, ale dlatego że każdy kto nie słuchał tego co zarządzili Niemcy, płacił życiem. Życzę Wam wszystkim żebyście mieszkali w tym mieście do końca swojego życia w pokoju. Żeby już nigdy nie było wojny, żebyście nigdy nie musieli przeżywać momentu kiedy nie macie prawa mówić tego co myślicie”.

Autorka: Olga Szymańska-Snopek

Fot. Łukasz Komła