7. Nazewnicza Konferencja Naukowa

Konferencja pod patronatem Prezydenta m.st. Warszawy.

Nazwa miejska jest asemantyczna. Ulica Biała nie znaczy, ulica Biała nie jest biała. Ale ulica Biała oznacza. Nie zawsze jednak nazwa nie znaczy: ulica Chłodna za sprawą zachodnich wiatrów była zapewne chłodniejsza niż ulica Ciepła. Ale nie to jest w miejskiej nazwie kluczowe. Kluczowe jest właśnie oznaczanie.

Nazwa chwyta ślady, zostawia je i utrwala. Sama jest śladem.

Nazwa bywa dziełem przypadku, tworzy przypadki, bywa spotykana przypadkiem.

Nazwa może być drogowskazem; nieraz chcemy (czasem bardzo), by była drogowskazem – topograficznym, ideowym, pamiątkowym.

Nazwy miejskie są źródłem doświadczeń i inspiracją badań. Na konferencji chcemy rozmawiać o obu tych sferach, chcemy się zanurzyć w świat praktyki i teorii.

Toponim możemy uczynić głównym bohaterem naszego spotkania albo statystą.

Ważyć będziemy jego miejsce w przestrzeni miasta, w percepcji mieszkańców, w sprawczości mieszkańców…

Odniesiemy się do roli nazwy, do jej użytkowania i wpływu na ludzi.

Przyjmiemy w dyskusji rozliczne perspektywy – literacką i literaturoznawczą, historyczną, językoznawczą, artystyczną, kartograficzną, geograficzną, socjologiczną. Ale nie tylko.

Po raz kolejny będziemy rozmawiać o nazwach.

Wielość i różnorodność prowadzonych przez Państwa badań nad nazwami i wokół nazw odwiodła nas od zawężania tematyki dyskusji, które mogłoby wykluczyć niejeden bezcenny namysł.

Liczymy na różnorodność referatów, ogień dyskusji i twórczy spór naukowy.

Termin i miejsce: 26–28 maja 2025 roku

26 i 27 maja: Muzeum Warszawskiej Pragi, sala konferencyjna, ul. Targowa 50/52
28 maja: Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego, Sala Kolumnowa, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28

Konferencja odbywać się stacjonarnie, wystąpienia będą transmitowane Internecie.

Organizatorzy: warszawski Zespół Nazewnictwa Miejskiego, Muzeum Warszawy, Biuro Kultury Urzędu m.st. Warszawy, Instytut Języka Polskiego Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego

Zespół programowo-naukowy: prof. dr hab. Grażyna Borkowska, dr Agata Hącia, dr hab. prof. ucz. Katarzyna Kłosińska, dr hab. Mikołaj Madurowicz, Witold Pietrusiewicz, dr Katarzyna Wagner, dr Paweł E. Weszpiński (przewodniczący), dr Aleksandra Wójtowicz

Adresaci konferencji: osoby prowadzące badania nad nazwami, miastami oraz ich użytkownikami, studenci, doktoranci, a także varsavianiści, urzędnicy, samorządowcy, członkowie miejskich zespołów nazewnictwa, przewodnicy miejscy, mieszkańcy miasta oraz jego miłośnicy

Ważne terminy:

13 kwietnia – nadesłanie zgłoszeń i abstraktów (800–1000 znaków)
15 kwietnia – informacja o przyjęciu zgłoszeń
10 maja – ogłoszenie programu Konferencji
14 maja – nadesłanie posterów do druku

Zgłoszenia uczestników bez referatów będą przyjmowane do wyczerpania limitu miejsc.

Zgłoszenia przez wypełnienie formularza: formularz zgłoszeniowy (otwiera się w nowej karcie)

Tropy dyskusyjne proponowane dla autorów referatów i posterów:

Jak nazwy poruszają mieszkańców?
Mapa warszawskich nazw
Afektywna historia nazw
Afektywna mapa nazw
Języki miasta (w tym języki Warszawy)
Kukułcze jaja w gniazdach nazewniczych
Między kulturą a komercją
Śledztwa nazewnicze
Funkcje i typy nazewnictwa w mieście
Codzienność, użytkowość, dokumentacyjność miejskich nazw
Nazewnicze reakcje na rzeczywistość
Programy ideowe toponimii miejskiej
Sprawiedliwość nazewnicza
Nazwy miejscowe nie na miejscu
Systemowość i asystemowość nazewnictwa (ulice, przystanki, budynki…)
Nazwy „oddolne”, nieoficjalne
Słowa w przestrzeni miejskiej
Analizy nazewnicze (liczby, słowa, osoby, miejsca…)
Różne ujęcia nazewnictwa miejskiego (historia, literatura, film, muzyka, piosenka, geografia…)
Doświadczenia różnych miast
Problemy nazewnicze małych i dużych miast
Percepcja nazw w mieście

Elementy programu:

wykłady wprowadzające i kończące
referaty (czas wystąpienia: 20 minut)
postery czyli plakaty (plansze o charakterze infografik w rozmiarze 70×100 cm; oferujemy wydruk plakatów)
dyskusja panelowa (panel ekspercki): Współczesne drogowskazy. Walka o imię miejsca w mieście
dwie otwarte debaty nazewnicze: Mapa warszawskich nazw; Pamięć w nazwach – nazwy pamięci

Debaty otwarte są dostępne dla zarejestrowanych uczestników konferencji oraz osób spoza grona uczestników (limit uczestnictwa stacjonarnego: 100 osób).

Wydarzenie towarzyszące: konkurs studencki na tekst lub inną formę ekspresji o warszawskich nazwach (perspektywy: geograficzna, polonistyczna, historyczna, socjologiczna, politologiczna, artystyczna…). Szczegóły dotyczące konkursu zostaną zaprezentowane w odrębnym dokumencie.

Pokłosie: publikacja artykułów (po uzyskaniu pozytywnych recenzji) w dwóch numerach kwartalnika „Prace i Studia Geograficzne” (4/2025 i 1/2026; 70 pkt) oraz w roczniku „Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej” (40 pkt).

Opłaty: udział w konferencji jest nieodpłatny.

Zakwaterowanie, wyżywienie i dojazd: organizatorzy Konferencji nie zapewniają noclegów oraz nie pokrywają kosztów podróży i zakwaterowania.

Organizatorzy w imieniu Miasta Stołecznego Warszawy zapraszają zarejestrowane osoby na raut nazewniczy w pierwszym dniu Konferencji po zakończeniu obrad i debaty a także na przerwy kawowe w trakcie obrad. Inne posiłki pozostają w gestii uczestników.

Adres korespondencyjny: konferencja-nazewnicza@muzeumwarszawy.pl

Organizację konferencji koordynuje dr Paweł E. Weszpiński, e-mail: pawel.weszpinski@muzeumwarszawy.pl, tel. 22 277 43 21

Pobierz informację o konferencji: PDF (137 kB)

Konferencja jest finansowana w całości przez Miasto Stołeczne Warszawę.