Hanna z Kasmanów Hirszfeldowa

Hanna z Kasmanów Hirszfeldowa (1884-1964) – profesor nauk medycznych, przede wszystkim pediatra, ale także hematolożka, alergolożka, immunolożka, serolożka i seroantropolożka.

Niejednemu mogła zaimponować nie tylko dokonaniami zawodowymi, ale i odwagą. W czasach, kiedy jako kobieta nie mogła podjąć studiów medycznych w Warszawie, ukończyła je za granicą. W Berlinie zdobyła stopień doktora medycyny i chirurgii oraz poznała przyszłego męża, wybitnego bakteriologa i immunologa, Ludwika Hirszfelda (1884-1954), z którym dzieliła pasje i przez lata prowadziła wspólne badania. Była asystentką klinik w Heidelbergu i Zurychu.

Porzuciła świetną posadę dla niebezpiecznej pracy lekarza polowego na froncie pierwszej wojny światowej. Jako ochotniczka wyjechała do Serbii, Albanii i Grecji, aby wraz z mężem walczyć z epidemią duru plamistego.

W szpitalach polowych wielokrotnie otarła się o śmierć. Jednocześnie doświadczenia w leczeniu chorych w warunkach wojennych przyczyniły się do zebrania ogromnego materiału badawczego. W tych trudnych czasach powstała przełomowa praca o pochodzeniu grup krwi, ogłoszona wspólnie przez Hannę i Ludwika Hiszfeldów (za swoje odkrycia Ludwik był nominowany do Nagrody Nobla).

W okresie międzywojennym Hirszfeldowie osiedli w Warszawie. Hanna była ordynatorem w uniwersyteckiej Klinice Pediatrii. Ludwik kierował Państwowym Zakładem Higieny. W latach 30. zamieszkali we własnej willi na Saskiej Kępie.

Kiedy z racji żydowskiego pochodzenia trafili w czasie okupacji do getta, oboje wykorzystali swe doświadczenie w ratowaniu ludzi w ekstremalnych warunkach. Udało im się przeżyć, dzięki ucieczce na stronę aryjską – stracili jednak ukochaną córkę. Po wojnie nie wrócili do Warszawy, do końca życia pracując i mieszkając we Wrocławiu.

Opracowała: Jolanta Wiśniewska