Walcząca Warszawa

Syrena warszawska walcząca z hitlerowską swastyką. Praca powstała zapewne w okresie II wojny światowej, kiedy Marian Walentynowicz (1896-1967) – rysownik i architekt, twórca Przygód Koziołka Matołka – przebywał na emigracji, pełniąc jako żołnierz funkcję korespondenta wojennego 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Ilustracja została wykorzystana w 1948 roku jako projekt okładki książki Janusza Meissnera Warszawa. Kurs na Berlin opisującej historię 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa” w latach 1943–1945. Artysta zastosował mało znaną w Polsce, a popularną w Wielkiej Brytanii technikę zwaną scratchboard lub scraperboard. Polega ona na wydrapywaniu rysunku ostrymi narzędziami na specjalnie przygotowanej tekturze, pokrytej warstwą białego kaolinu (glinki porcelanowej), a następnie czarnego tuszu. Prace wykonane tą techniką przypominają odbitki drzeworytnicze. Technika powstała w XIX wieku, od lat 30. do 50. XX stulecia była popularna w ilustratorstwie.