22.02.2021 / Aktualności, Muzeum Warszawskiej Pragi, Prawobrzeżni
Karol Juliusz Minter
Pod jego kierunkiem założona w 1828 r. przez ojca odlewnia wyrobów brązowniczych stała się największą w Królestwie Polskim wytwórnią metalowej galanterii artystycznej i użytkowej. Wykonane w niej rzeźby, medaliony, statuetki zdobiły pałace, gmachy, kościoły oraz mieszkania.
W zakładzie Mintera powstała m.in. Syrena z Rynku Starego Miasta.
W 1878 r. fabrykę przeniesiono z lewego brzegu na Pragę i rozbudowano na należącej do Minterów obszernej posesji przy dawnej ul. Brukowej 16 (ob. Okrzei). Już wcześniej, w latach 60. XIX wieku, przemysłowiec dostrzegł potencjał rozwijającej się Pragi.
Tuż po powstaniu pierwszego stałego mostu i linii kolejowych zainwestował w budowę dwóch okazałych kamienic czynszowych przy ul. Brukowej i ul. Wołowej (ob. Targowa 56). Obie nieruchomości znajdowały się w znakomitych punktach komunikacyjnych, tuż obok praskich placów targowych. To jedne z najstarszych domów na Pradze zachowanych do naszych czasów (choć poddanych w ostatnich latach przebudowie).
Karol Juliusz Minter (1812-1892) urodził się w Berlinie. Pochodził z rodziny, która osiadła w Warszawie już za czasów pruskich. Jego ojciec był artystą malarzem, litografem i przemysłowcem, wuj zaś zasłużonym wojskowym inżynierem architektem, który nadzorował m.in. budowę Arsenału przy ul. Długiej, czy szkoły podchorążych w Łazienkach. Karol Juliusz ukończył Liceum Warszawskie, w którym zaprzyjaźnił się m.in. z Fryderykiem Chopinem, a następnie uczęszczał na kursy Instytutu Politechnicznego.
W 1835 roku przejął kierownictwo rodzinnej odlewni przy ul. Świętokrzyskiej. Rozszerzył jej działalność, zyskując wielką popularność dzięki produkcji brązowych medalionów, statuetek i popiersi zasłużonych Polaków.
„Nie było kulturalniejszego domu w Warszawie czy na prowincji – pisano – który by nie posiadał minterowskiej kolekcji królów polskich lub medalionów wielkich ludzi, których podobizny uczyły młode pokolenia dziejów Polski”.
Wysoki poziom artystyczny wyrobów gwarantował fakt, że Minter zamawiał projekty u takich artystów, jak Henryk Stattler, czy Jakub Tatarkiewicz.
Restrykcje władz carskich po upadku powstania styczniowego sprawiły jednak, że zakład specjalizujący się w wytwarzaniu wysokiej jakości wyrobów artystycznych o tematyce patriotycznej nie miał szans na przetrwanie. Minter musiał przestawić fabrykę na produkcję galanterii użytkowej, emaliowanych i cynowych naczyń kuchennych.
W 1881 roku jego zakład stał się częścią Towarzystwa Akcyjnego Warszawskiej Fabryki Wyrobów Metalowych „Wulkan”, a Karol Minter wycofał się z działalności przemysłowej, spędzając większość czasu w rodzinnej posiadłości Gołoszyce. Kamienica przy Brukowej w 1885 roku została wynajęta powołanemu właśnie męskiemu Gimnazjum Praskiemu, które działało w niej przez ponad dwadzieścia lat, aż do momentu przeprowadzki do nowego gmachu szkolnego przy ul. Aleksandrowskiej (ob. gmach VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława IV przy al. Solidarności).
Dowiedz się więcej:
Małgorzata Dubrowska, Andrzej Sołtan, Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku. Od Norblina do Łopieńskich, Warszawa 1999
