22.06.2020 / Aktualności, Muzeum Warszawskiej Pragi, Prawobrzeżni
o. Grzegorz Peradze
O. Grzegorz Peradze (1899-1942) – prawosławny święty, który ostatnie lata życia spędził na warszawskiej Pradze. Duchowny prawosławny, wybitny uczony, teolog, zbieracz pamiątek starogruzińskich, gruziński patriota.
Urodził się w Bakurciche (prowincja Kaheti) w Gruzji. Gdy przybył do Warszawy w 1933 r., na zaproszenie metropolity Dionizego (Waledyńskiego), objął stanowisko zastępcy profesora patrologii w Studium Teologii Prawosławnej Uniwersytetu Warszawskiego.
Grzegorz Peradze zamieszkał na Pradze przy dawnej ul. Brukowej 21 (ob. ul. Okrzei). Był ważną postacią dla przedwojennej kolonii gruzińskiej w Warszawie. Wykładał na Uniwersytecie, ale też opiekował się prawosławnymi studentami.
We wrześniu 1939 roku nie skorzystał z możliwości wyjazdu z Warszawy. Odrzucił również propozycję prowadzenia wykładów na uniwersytecie w Berlinie. Utrzymywał się z pracy tłumacza, pozostawał w kontakcie z internowanym w Otwocku metropolitą Dionizym. W jego mieszkaniu znalazł schronienie jeden z gruzińskich oficerów kontraktowych.
W maju 1942 r. padł ofiarą donosu i został aresztowany w swoim mieszkaniu przez gestapo. Został osadzony na Pawiaku i wywieziony do obozu w Auschwitz, gdzie zginął w grudniu 1942 r.
W 1995 r. Gruziński Kościół Prawosławny ogłosił archimandrytę Grzegorza Peradze świętym męczennikiem. Jest również czczony jako święty w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławny, w Warszawie poświęcono mu kaplicę przy ul. Lelechowskiej.
Dowiedz się więcej:
H. Paprocki , Życie i dzieło św. Grzegorza Peradze, „Pro Georgia. Journal of Kartvelological Studies”, 9 (2002-2003), z. 9-10, 7-17