REPERTUAR | maj 2022 r.

reż. Jennifer Baichwal, Nicholas de Pencier, Edward Burtynsky, Kanada, 2018, 87 min

Od wybetonowanych brzegów Chin, które zajmują dziś aż 60% wybrzeża kontynentalnego Azji, do największych naziemnych maszyn, jakie kiedykolwiek zbudowano w Niemczech. Od psychodelicznych kopalni potasu w rosyjskim Uralu do metalowych kontenerów w mieście Norylsk. Od zdewastowanej Wielkiej Rafy Koralowej w Australii po surrealistyczne stawy litu na pustyni Atakama. Kręcony przez cztery lata z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik i wysokiej jakości sprzętu film dokumentuje formy i przejawy dominacji człowieka nad Ziemią.

Weszliśmy w epokę, w której ludzka działalność kształtuje naszą planetę bardziej niż jakakolwiek do tej pory naturalna siła. Antropocen od lat 50. ubiegłego wieku stał się faktem i wyparł epokę halocenu. Stosowanie pojęcia z trzonem „człowiek” w nazwie jest symboliczne i ma istotną wartość informacyjną – uświadamia zagrożenia i inspiruje do przemyśleń i dalszych badań. Czy jesteśmy w stanie uśmiercić naturę? Czy antropocen to koniec gatunku ludzkiego? A może początek nowego, niekoniecznie wcale ludzkiego?

Film jest utrzymaną w surrealistycznym duchu medytacją na temat masowych, głębokich i – co najważniejsze – trwałych zmian w krajobrazie naszej planety dokonywanych przez człowieka. Jako narratorka oprowadza po nim Alicia Vikander, nagrodzona Oscarem za rolę w „Dziewczynie z portretu”. Szokujący, urzekający, hipnotyczny obraz to efekt wieloletniej współpracy reżyserki Jennifer Baichwal, operatora Nicholasa de Pencier oraz znanego fotografa Edwarda Burtynskiego. Stanowi trzecią część filmowej trylogii, jaką Jennifer Baichwal i Edward Burtynski poświęcili Ziemi (pierwsza część: „Sfabrykowany krajobraz”, druga: „Watermark”).

reż. Markus Imhoof
Niemcy, Szwajcaria, 2018, 91 min

Kiedy urodzony w 1941 roku reżyser filmu Markus Imhoof („Więcej niż miód”) był małym chłopcem i mieszkał w Szwajcarii, jego rodzice przyjęli do domu młodą włoską uchodźczynię o imieniu Giovanna. Ale globalna polityka rozłączyła dwójkę dzieci. Wspomnienia z tych wydarzeń skłoniły go do odniesienia się do obecnej polityki uchodźczej w Europie.

Włoski okręt marynarki wojennej na wybrzeżu Libii zabiera na pokład 1 800 ludzi, z których żaden nie miałby szans na przyjazd do Europy legalnie. Od momentu kiedy wsiądą na pokład do czasu aż trafią do obozów dla uchodźców mija średnio od ośmiu do piętnastu miesięcy. „Nie obiecujemy im raju, ale z dnia na dzień będzie im coraz lepiej” – wyjaśnia jeden z pracowników pomocy społecznej.

Dla tych, którzy decydują się opuścić obóz, jedyną opcją na przeżycie jest nielegalna praca: kobiety zmuszone są do prostytucji, a mężczyźni zatrudniają się na plantacjach pomidorów. Jeden z uchodźców komentuje: „To nie jest życie, to nawet nie jest przetrwanie”. Film kwestionuje obowiązujący obecnie system zorganizowanej pomocy uchodźcom, który sprowadza ich do roli ofiar i wtłacza w błędne koło ekonomicznych interesów. Tak właśnie wygląda unijne Eldorado.

reż. Paweł Łoziński
Polska, 2021, 100 min

Film balkonowy, reż. Paweł Łoziński, dystr. Against Gravity

Uznany dokumentalista Paweł Łoziński zebrał mozaikę ludzkich historii, rozmawiając z przechodniami z własnego balkonu kamienicy na warszawskiej Saskiej Kępie.

„Film balkonowy” zaskakuje i wciąga, jest na przemian wesoły i refleksyjny. Łoziński jest swoich rozmówców ciekawy, a oni odwdzięczają mu się najintymniejszymi historiami. Jego bohaterowie niosą w sobie zagadki i tajemnice, potrafią też zaskoczyć. Łoziński spędził na swoim balkonie 165 dni zdjęciowych w ciągu ponad 2,5 roku. Spotkał ponad 2000 rozmówców. Z tych spotkań pod jego „świeckim konfesjonałem” powstał film o nas samych – w „Filmie balkonowym” każdy z nas może przejrzeć się jak w lustrze.

„Film balkonowy” Pawła Łozińskiego to zwycięzca Nagrody Publiczności i Nagroda Publiczności Województwa Śląskiego 19 Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity. Film zdobył także Nagrodę Specjalną – Nagrodę Tygodnia Krytyki MFF w Locarno.

reż. Yann L’Hénoret
Francja, 2018, 90 min

Jean Paul Gaultier to ekscentryczny projektant, który w branży nazywany bywa „enfant terrible” paryskiego świata mody. Jego oryginalny charakter i zamiłowanie do łamania konwenansów powodują, że kojarzony jest z bezkompromisowością i ekstrawagancją. Ten niezwykły wizjoner znany jest z uderzających i wywrotowych kreacji. Gaultier opowiada o swoim życiu, a najważniejsze etapy jego biografii ukazane zostały w teatralnym show, którego on sam jest autorem, w legendarnej sali Folies Bergère.

Poznajemy postać kultowego projektanta, jak również najlepszą francuską modę w jej niepowtarzalnym i rozpoznawanym stylu. Zanurzamy się w ekscentryczny, często prowokacyjny świat Gaultiera, obserwując w jaki sposób pracuje i zbiera inspiracje. Opowiada on o swoich doświadczeniach z Pierre’em Cardinem i Jeanem Patou oraz składa hołd osobom, które na niego wpłynęły, w tym Josephine Baker.

reż. Nathan Grossman
Szwecja, 2020, 98 min

W sierpniu 2018 roku 15-letnia Greta Thunberg rozpoczyna pod szwedzkim parlamentem klimatyczny strajk szkolny. Stawia tym samym pytanie dorosłym: jeśli nikogo nie obchodzi jej przyszłość na Ziemi, to dlaczego ona miałaby przejmować się swoją przyszłością w szkole? W ciągu kilku miesięcy jej akcja nabiera rozpędu i przekształca się w globalny ruch społeczny. Spokojna szwedzka uczennica ze spektrum autyzmu zmienia się w światowej sławy aktywistkę. Film pokazuje historię Grety Thunberg od pierwszego dnia jej strajku szkolnego aż do dramatycznej morskiej przeprawy do Nowego Jorku na szczyt ONZ w sprawie klimatu. Po drodze Greta pojawia się także w Katowicach, żeby zabrać głos podczas szczytu klimatycznego.

Reżyser, zafascynowany jej szczerością i charyzmą, od początku towarzyszył jej z kamerą, próbując uchwycić moment narodzin pokoleniowej przywódczyni. Obserwujemy, jak najpierw nieśmiała i niezauważana nastolatka, z czasem skupia na sobie coraz więcej uwagi i jak zmusza polityków do zmiany myślenia o zmianach klimatycznych i inspiruje innych aktywistów do podejmowania podobnych działań na całym świecie w ramach ruchu #FridaysForFuture.

W miarę, jak jej działania nabierają rozgłosu, pojawiają się również groźby i ataki ze strony tych, którzy zaprzeczają kryzysowi klimatycznemu. Gretę krytykują m.in. Władimir Putin, Donald Trump, czy Jair Bolsonaro, który nazywa ją „bachorem”. Film kończy się na szczycie klimatycznym w 2019 roku, podczas którego zgromadził się tłum ludzi popierających Gretę i jej walkę o ochronę klimatu. Gdy dziennikarz zapytał ją o powód tych zgromadzeń, odpowiedziała: „Ci ludzie są tu dla siebie i dla wszystkich”. 

reż. Yann Arthus-Bertrand, Anastasia Mikova
Francja, 2019, 108 min

Co to znaczy być kobietą?

2000 kobiet z 50 różnych krajów świata dzieli się przed kamerą swoimi historiami i opowiada o własnych doświadczeniach: od tych najbardziej intymnych aż po kulturowe. Dotykają przy tym szerokiej gamy problemów: seksualności, małżeństwa, macierzyństwa, przemocy domowej, gwałtu, wolności, zniewolenia, niezależności finansowej, wizerunku ciała, starości, miłości, złości i mądrości. Pomimo przeciwności losu, a czasami tragedii, jakie przeszły, wszystkie wyglądają promiennie, ponieważ w końcu mają szansę wyrazić siebie.

Niezależnie od tego skąd pochodzą i ile mają lat, ich doświadczenia rezonują ze sobą, nabierając uniwersalnego znaczenia. W ten sposób powstaje intymny i emocjonalny portret kobiet, które stanowią połowę ludzkości na Ziemi, a mimo to nadal poddawane są przemocy i niesprawiedliwości. To również pean na rzecz ich wewnętrznej siły, odporności, zdolności do przeciwstawiania się przeciwnościom losu i pozytywnej zmiany świata pomimo trudności, jakie napotykają. W erze po #meetoo to również interesujące spojrzenie na rolę i znaczenie kobiet oraz ich postrzeganie świata.

reż. Ljubomir Stefanov, Tamara Kotevska
Macedonia, 2018, 85 min

50-letnia Hatidze mieszka ze schorowaną matką w górskiej wiosce gdzieś w Bałkanach. Nie mają dostępu do prądu ani bieżącej wody. Kobieta utrzymuje się z produkcji miodu. Nie wykorzystuje jednak pszczół, respektując przyrodę i zasadę „połowa dla mnie, połowa dla was”.

Pewnego dnia do jej okolicy wprowadza się wielodzietna rodzina. Nowi sąsiedzi również zaczynają hodować pszczoły, ale szacunek zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja. Czy Hatidze uda się zmienić ich podejście? Tym bardziej, że jeden z chłopców jest wyraźnie pod jej wrażeniem…

„Kraina miodu” zdobyła liczne nagrody na całym świecie, w tym aż trzy na festiwalu w Sundance (m.in. główną Nagrodę Jury) oraz cztery na 16. Millennium Docs Against Gravity, m.in. Nagrodę Banku Millennium. Film otrzymał dwie nominacje do Oscara za 2019 r. w kategoriach Najlepszy Film Dokumentalny i Najlepszy Film Międzynarodowy.

reż. Jerzy Gruza
Polska, 1976, 88 min

Inżynier Stefan Karwowski kieruje pracą na jednym z odcinków budowy Dworca Centralnego. Pewnego dnia zostaje wezwany do ministra Zawodnego i dowiaduje się, że został wytypowany do telewizyjnego programu „Człowiek miesiąca”, który będzie jego telewizyjnym debiutem.

Cała załoga prześciga się w pomysłach, jak w najbardziej atrakcyjny sposób przedstawić postępy na budowie. Z funduszu zakładowego wypłaca się pracownikom po złotówce na telefony do studia, a w dniu emisji programu samochody rozwożą budowniczych po mieście, by głosowali na Karwowskiego. Stefan zostaje Człowiekiem Miesiąca.

Syty chwały bohater kontynuuje znajomość z popularną piosenkarką Ireną Orską, którą poznał w czasie prób do programu. Jeden z wieczorów spędzają razem w nocnym lokalu, a Karwowski wracając nad ranem do domu oświadcza Magdzie, że impresario proponuje mu wspólne występy z Ireną. Za cichą zgodą przełożonych Stefan coraz rzadziej pojawia się na budowie. Coraz częściej za to bierze udział w występach estradowych, udziela wywiadów i przebywa w towarzystwie Ireny.

Pewnego dnia sportowym samochodem piosenkarki wyjeżdżają za miasto i wtedy Stefan oświadcza, że chce porzucić żonę i poślubić Irenę. Gwiazda bez słowa odjeżdża, zostawiając inżyniera daleko od Warszawy.

W domu Karwowski wyznaje wszystko Magdzie i postanawia wrócić do solidnego życia. Okazuje się jednak, że jego miejsce na budowie zajął już ktoś inny.

reż. Renzo Martens
Niderlandy, Belgia, 2020, 79 min

Prowokacyjny i fascynujący film, który stawia odważne pytania i proponuje realne rozwiązania. Zawieszony między gniewem i frustracją artysty, który zdaje sobie sprawę, że jego pozycja w świecie wynika z nierówności społecznych i biedy innych, żyjących w zupełnie innym miejscu planety niż on.

Nie zostawia nas jednak z tą konstatacją, ale proponuje niezwykły eksperyment artystyczny, który przynosi wiele niespodziewanych efektów. Kto czerpie zyski z sukcesu sztuki? Dlaczego neokolonializm jest tak perfekcyjnie niewidoczny? Jaka jest odpowiedzialność społeczna artysty i muzeów?

Gdy reżyser pokazywał w Tate Modern w 2012 roku swój poprzedni film „Zasmakuj ubóstwa” (Enjoy Poverty), którego akcja rozgrywa się w Kongo, zdał sobie sprawę, że głównym sponsorem muzeum jest niderlandzko-brytyjski gigant Unilever. To korporacja, która wzbogaciła się na plantacjach palmowych w Kongo, bezwzględnie wykorzystując tamtejszych mieszkańców i nie dając im nic w zamian.

Martens powraca do Kongo z konceptem projektu artystycznego dla byłych pracowników plantacji Unilevera i ich rodzin. Miał on na celu wyzwolenie ich kreatywności oraz podbicie świata sztuki, aby w ten sposób odwrócić strumień pieniędzy biegnący zawsze z Kongo do białego świata. Jesteśmy świadkami procesu odzyskiwania poprzez sztukę podmiotowości, historii przodków i dumy z życia w tym, a nie innym miejscu.

Gdy Matthieu Kilapi Kasiama, artysta z Lusangi, pojawia się w 2017 roku w Nowym Jorku otwierają się przed nami nowe wymiary eksperymentu Martensa. Pod koniec filmu widzimy białą bryłę muzeum na brzegu dżungli w Kongo, zastanawiając się, czy rzeczywiście da taki sam efekt, jak w przypadku muzeów i galerii w naszym świecie – czyli przyciągnie kapitał. Co w tej bryle będzie wystawiane? Po tym, co osiągnęła już kooperatywa artystyczna z Lusangi, nie jest to chyba jednak ważne.

reż. Jill Magid
USA, 2018, 85 min

Po części thriller, po części romans.

Po śmierci w 1988 roku jednego z najoryginalniejszych architektów modernistycznych, zdobywcy Nagrody Pritzkera, tworzącego w Meksyku Luisa Barragána jego profesjonalne archiwum, w tym tysiące zdjęć, rysunków i negatywów, zostało w całości sprzedane do Vitra Design Museum w Szwajcarii, a potem przekazane przez ówczesnego prezesa firmy Vitra – w ramach prezentu zaręczynowego – swojej narzeczonej, historyczce architektury Federice Zanco.

Od tego momentu wszelkie reprodukcje prac Barragána zostały surowo zabronione i nie wolno dokonywać ich bez zezwolenia Zanco. W ciągu ostatnich 20 lat Federica stanowczo odmawiała badaczom dostępu, tłumacząc, że sama intensywnie pracuje nad studium prac architekta.

W filmie obserwujemy, jak reżyserka – która sama tworzy sztukę konceptualną – planuje zorganizować wystawę prac Barragána. Gdy otrzymuje odmowę dostępu do jego prac, postanawia wyjaśnić, dlaczego spuścizna jednego z największych architektów naszych czasów jest dziś w rękach jednej osoby. Film dokumentuje próby przekonania Zanco do zrzeczenia się absolutnej kontroli nad archiwum i zwrócenia go do jego ojczystego Meksyku. W tym celu Jill Magid decyduje się złożyć Federice niezwykłą propozycję…

Film pokazuje, jak odcięcie dostępu do dzieła Barragána, może paradoksalnie ożywić jego dziedzictwo. Stawia również pytanie o to, kto powinien mieć dostęp do spuścizny artysty.

reż. Jean-Stéphane Bron
Francja, 2017, 106 min

Opera Paryska to jeden z największych, najpiękniejszych i najbardziej rozpoznawalnych teatrów na świecie – na scenie może występować jednocześnie 450 aktorów, a widownia mieści 2200 osób. Gmach opery olśniewa, choć kryje też w sobie wiele tajemnic. Opera Paryska to również jeden z najbardziej skrytych, zamkniętych w sobie teatrów na świecie, którego kulisy funkcjonowania są w zasadzie nieznane.

Film je odsłania, pokazując, jak tak naprawdę funkcjonuje to niezwykłe przedsiębiorstwo, w skład którego wchodzą opera i balet. Stara się uchwycić szczególną atmosferę i charakter tego miejsca, ukazując trudno dostępne przeciętnemu odbiorcy wnętrza, odkrywając ukryte za kurtyną olśniewające przestrzenie, maszynerię teatralną, próby i przygotowania do premierowego przedstawienia, a także zawiłości pracy i organizacji artystycznego programu instytucji, której losy są powiązane z politycznymi i społecznymi wydarzeniami we Francji.

Obserwujemy przygotowania dyrektora opery Stéphane’a Lissnera do jego pierwszej konferencji prasowej, a potem próby rozwiązywania sporów pracowniczych. Podglądamy, jak pracują maszyniści, garderobiane, specjaliści od kostiumów i peruk. Widzimy, jak zachowuje się zespół na próbie „Mojżesza i Aarona” Arnolda Schönberga i śledzimy losy młodego Rosjanina, który zaczyna wokalną karierę w operze, a jego drogi krzyżują się z Brynem Terfelem, jednym z największych głosów naszych czasów. Niestety zapowiedź strajku komplikuje nieco sprawy, a ataki terrorystyczne w Paryżu zanurzają w żałobie nie tylko miasto lecz również operę… Zespół jednoczy jedno – próby do sześciogodzinnej opery „Śpiewacy norymberscy” Ryszarda Wagnera.

Film jest szczerym i pełnym intymnych ujęć spojrzeniem na całokształt funkcjonowania czołowej teatralnej sceny świata. Pokazuje to, co dla widza opery jest widzialne i niewidzialne: kulisy, mechanizmy i ludzi niezbędnych do jej prawidłowego działania, a także szeroki społeczno-kulturowy kontekst, jaki się z tą instytucją wiąże.   

reż. Willem Baptist
Holandia, 2017, 92 min

Wśród różnych formatów wywoływanych błyskawicznie zdjęć, jakie pojawiły się do tej pory na rynku, Polaroid był pierwszy, oryginalny i najlepszy. Kiedy firma ogłosiła koniec produkcji w 2008 roku, obawiano się, że zniknie na zawsze. Ale ostatnia działająca fabryka Polaroida została zakupiona przez grupę entuzjastów, wśród których znalazł się emerytowany naukowiec, wizjonerski geniusz Stephen Herchen. Wcześniej współpracował on z wynalazcą Polaroida, Edwinen Landem, a dziś wciąż próbuje odkryć tajemnicę zaginionej tajnej formuły chemicznej, na bazie której produkowano polaroidy.

Film ilustruje magię polaroidów, a także ich rolę i znaczenie w świecie popkultury i społeczeństwie. Reżyser zabiera nas w niesamowitą podróż do nieistniejącego już dziś świata fotografii, pokazując kilka powiązanych z nim wyjątkowych osób, które właśnie za pomocą aparatu Polaroida próbują uchwycić ważne dla siebie, unikalne momenty w życiu.

Niemiecka artystka Stefanie Schneider robi sesję zdjęciową na pustyni w Kalifornii, wykorzystując ostatni zapas oryginalnego papieru Polaroid. Christopher Bonanos, redaktor „New York Magazine” oraz autor książki o historii Polaroida, stara się uchwycić swój związek z synem za pomocą polaroidowego aparatu fotograficznego. Jest też Japonka, która odkrywa magię Polaroida w Tokio – królestwie nowych technologii. Każdy z nich właśnie za pomocą Polaroida stara się zachować ulotne i niepowtarzalne chwile w sposób zupełnie daleki od powtarzalności. Trudno dziś bowiem znaleźć wyraźniejszy symbol różnicy między erą analogową a cyfrową niż Pięknie wspomnienie uchwycone na polaroidowym zdjęciu w kontrze do tysiąca ostrych zdjęć robionych co chwila na iPhone’ie.

Ścieżka dźwiękowa w tym filmie jest równie sugestywna jak hipnotyczne, ekspresyjne zdjęcia, co powoduje, że ten obraz jest ambitnym wizualnie esejem o Polaroidzie, który staje się metaforą naszego związku z rzeczywistością, ludzkiej tęsknoty do uwieczniania snów i marzeń.

Warto też zwrócić uwagę na pewną ciekawostkę: w 2017 Polaroid został kupiony przez Polaka – przedsiębiorcę Wiaczesława Smołokowskiego. Obecnie firmą zarządza jego syn Oskar.

reż. Jonas Poher Rasmussen
Dania, Francja, Szwecja, 2021, 89 min

Przeżyć, reż. Jonas Poher Rasmussen, dystr. Against Gravity

Amin Nawabi (pseudonim), 36-letni ambitny naukowiec, boryka się z bolesną tajemnicą ukrywaną od 20 lat, która zagraża stabilności życia, jakie buduje dla siebie i dla narzeczonego, z którym zaraz weźmie ślub.

Głównie za pomocą animacji odtworzono historię, którą Amin opowiada reżyserowi Jonasowi Poherowi Rasmussenowi, przyjacielowi i koledze ze szkoły średniej, po raz pierwszy — historię niełatwej drogi, jaką przebył jako dziecko-uchodźca z Afganistanu. Drogą szczerych rozmów pomiędzy Jonasem i Aminem, PRZEŻYĆ opowiada niezapomnianą historię samopoznania. Ukazuje, że kształtować przyszłość można tylko wówczas, gdy się uporało z przeszłością, przekazuje uniwersalną prawdę o tym, że rozumiemy naprawdę, co to znaczy być „u siebie” dopiero wówczas, gdy przestaniemy uciekać przed samym sobą.

reż. Ulrich Seidl
Austria, 2016, 88 min

Ulrich Seidl wraca do Afryki – ostatnim razem był tu, realizując pamiętną fabułę „Raj: miłość” o seksturystyce starszych białych kobiet. Tym razem portretuje austriackich myśliwych, zażywających „uroków” mordowania zwierząt w rezerwacie.

Proceder polowania na zwierzęta jest jak najbardziej legalny i zorganizowany w formie ekskluzywnych wczasów dla Europejczyków, pragnących przeżyć „dziką” przygodę na Czarnym Lądzie. Biznes turystyczny z polowaniami na gnu, zebry, czy żyrafy w ofercie prowadzi Austriak dobrze znający gusta przyjezdnych ze Starego Kontynentu.

Seidl portretuje tych myśliwych-turystów w swoim stylu – bezlitośnie, ironicznie i ze swoistym dystansem. Widzimy śmierć i cierpienie zwierząt. Niemieccy i austriaccy turyści strzelają, płaczą z ekscytacji, pozują do zdjęć z upolowaną zwierzyną.

Seidl zdziera maskę z „cywilizowanych” Europejczyków, pokazując ledwie skrywany rasizm, obojętność na biedę i fascynację przemocą.

reż. Jerzy Kawalerowicz
Polska, 1980, 105 min

Wielki statek pasażerski płynie z Ameryki do Polski.

Profesor Nowak wraca po cyklu wykładów w USA. Towarzyszy mu Magda. Wśród pasażerów jest też piosenkarka Irena, która przeżyje romans ze Zbyszkiem, ksiądz opiekujący się starym emigrantem, wracającym do kraju, tajemniczy mężczyzna. Profesorowi zdaje się, że go już spotkał w życiu i że ponosi wobec niego jakąś winę. Tamten zachowuje się prowokacyjnie. Toczy się między nimi gra pełna niedomówień, rosnącego zagrożenia.

W czasie balu kapitańskiego Nowak dostaje ataku serca. Na pomoc jest już za późno.

reż. Kim Longinotto
Irlandia, USA, 2018, 94 min

Letizia Battaglia to kultowa postać we Włoszech. W latach 70. XX wieku była pierwszą włoską fotoreporterką dokumentującą brutalne morderstwa i wpływ mafii na życie zwykłych ludzi. Jej czarno-białe zdjęcia z tamtego czasu nie straciły siły przekazu. Dokumentują historię Cosa Nostra, ukazują rzeczywistość przemocy, krwi, władzy i kontroli, jaką rozpościerała mafia. Uderzające, szokujące, wymagające odwagi i rejestrowane z narażeniem życia fotografie portretują bezwzględny świat ucisku i strachu.

Oglądamy sycylijską codzienność: od ślubów po brutalne morderstwa kobiet i dzieci. Poznajemy historię ludzi, którzy z powodu obawy o swoje życie decydowali się milczeć o popełnianych zbrodniach. Zdjęcia są wyzywające i jednocześnie namiętne, podobnie jak życie Battaglii, która świadomie zrywała z konwenansami społecznymi.

Letizia Battaglia po ślubie, który zakończył się wczesnym rozwodem, żyła w wolnych związkach, przeważnie ze zdecydowanie młodszymi od siebie partnerami. Film jest portretem tej wyjątkowej osobowości. Przeplata czarno-białe fotografie z materiałem archiwalnym z tamtych czasów i szczerymi rozmowami z artystką, która neguje romantyczną narrację o mafii i przedstawia jej prawdziwe, okrutne oblicze.

reż. Agnès Varda
Francja, 2019, 115 min

Agnès Varda, legenda kina, autorka m.in. „Cléo od piątej do siódmej”, „Szczęścia”, „Stworzeń”, laureatka Złotego Lwa festiwalu w Wenecji za „Bez dachu i praw”. Jej „Twarze, plaże”, pokazywane na 15. Festiwalu Filmowym Millennium Docs Against Gravity, wypełniały sale po brzegi i były nominowane do Oscara, a ona sama odebrała złotą statuetkę za całokształt twórczości. Informacja o śmierci 90-letniej ikony kina, prekursorki Nowej Fali, zaskoczyła wszystkich. Najnowszy i niestety ostatni film mistrzyni „Varda według Agnès” ukazuje jej doświadczenia jako reżyserki i jest zaskakującym podsumowaniem jej pracy i stylu, który ewoluował przez dziesięciolecia.

Nie jest to typowy filmowy autoportret. To raczej zbiór kontemplacyjnych komentarzy Vardy do jej życia i pracy jako reżyserki, fotografki, instalatorki, prezentowany w sposób nieciągły, wzbogacony rozmowami ze współpracownikami. Varda opowiada o inspiracjach, filmach, fotografiach, instalacjach i obrazach, zdradzając kulisy ich powstania. Przedstawia się jako zbieraczka, która kolekcjonuje obrazy otaczającego świata i przetwarza je w nowatorski sposób. Na idei kolażu oparła zresztą swoją karierę artystki wizualnej. Od zawsze fascynowała się realizmem dokumentalnym, a także zestawieniem fikcyjnych obrazów z rzeczywistością.

W filmie Varda wspomina też o życiu osobistym, mężu Jacques’u Demy’m i lękach, jakie jej towarzyszyły przez całe życie. Przyznaje, że jej praca, twórczość filmowa i eksperymentalna, jest pragmatyczna, dynamicznie reagująca na otaczający świat. Uznana za pionierkę współczesnego kina feministycznego, przez ostatnie lata stała się symbolem idei samorealizacji i aktywności w późnych lata życia.

Złożony z fragmentów kronik filmowych dokument zabiera widzów w niezwykłą podróż po Warszawie. Ukazuje stolicę przed II wojną światową, zniszczenia wojenne i pierwsze lata odbudowy. Pozwala zrozumieć niezwykły charakter Warszawy i stanowi doskonałe uzupełnienie do wystawy lub spaceru po mieście.

Pokaz filmu można również zarezerwować dla grupy dla grupy minimum 5 osób w godzinach otwarcia muzeum.

Film jest dostępny w następujących wersjach językowych: polskiej, angielskiej, niemieckiej, hiszpańskiej, włoskiej, francuskiej.

Możliwa jest również wersja polska z audiodeskrypcją oraz napisami.

Dowiedz się więcej.