REPERTUAR | wrzesień 2022 r.

reż. Gunnar Hall Jensen
Norwegia, 2020, 88 min

Każdy muzyk odbiera dźwięki w pogłębiony sposób, ale wokalistka, performerka i kompozytorka Laurie Amat traktuje otaczające nas odgłosy z wyjątkowym namaszczeniem. Jej pasja zaprowadziła ją aż do… sal koncertowych w III Rzeszy. Odkryła, że to naziści ustawili powszechnie obowiązujący dziś poziom strojenia na 440 Hz – ponoć przy takiej częstotliwości odbiorcy odczuwają niepokój, robią się agresywni i łatwiej nimi manipulować.

W filmie Gunnara Halla Jensena („Gunnar szuka Boga”) poznajemy też perkusistkę, która pomimo utraty słuchu gra na ukochanym instrumencie. Odwiedzamy naukowca rozpisującego dźwięki na matematyczne wzory – według niego muzyka to przede wszystkim nauka, a nie sztuka. Przekraczamy próg szpitala, gdzie projektantka dźwięku zwraca uwagę na to, jak istotne jest dbanie o higienę słuchową pacjentów. Niestety jej zalecenia są nagminnie ignorowane.

„Cały ten dźwięk” otwiera nam oczy (a może raczej uszy) na tę jakże istotną sferę naszego życia.

Czy po jego obejrzeniu będziemy bardziej czujni?

Film jest niezwykle dopracowany zarówno pod względem dźwiękowym, jak i wizualnym, a bohaterowie i ich zadziwiające historie odsłaniają nowy, fascynujący świat, który znajduje się tuż obok nas.

reż. Tatia Skhirtladze, Anna Khazaradze
Austria, Gruzja, Serbia, 2021, 82 min

Ich historie są w stanie przyćmić nawet serial „Gambit królowej”. Nona Gaprindashvili, Nana Alexandria, Maia Chiburdanidze i Nana Ioseliani to cztery legendarne szachistki z Gruzji, które podczas zimnej wojny zrewolucjonizowały szachy kobiet na całym świecie i stały się radzieckimi ikonami emancypacji kobiet.

Film portretuje ich obecne życie, jednocześnie odkrywając ich olbrzymie dziedzictwo. Chociaż grały razem w drużynie olimpijskiej ZSRR, były również dla siebie trudnymi przeciwniczkami, a przy wspólnym stole nie siedziały od ponad ćwierć wieku.

Film ukazuje ich ponowne spotkanie, przywołując wspólną historię, wspomnienia, a także odsłaniając wiele różnic. Widzimy, jak wygrywały i przegrywały na szachownicy oraz w życiu. Duet reżyserski dokumentuje, jak walka kobiet o niezależność i ich bunt przeciwko patriarchalnemu systemowi odbijają się echem w ich biografiach.  

reż. Waad Al-Kateab, Edward Watts
Wielka Brytania, 2019, 100 min

„Czy będziesz miała mi za złe, że uciekliśmy z Aleppo?” – pyta Waad, syryjska dziennikarka, swoją maleńką córkę, która przyszła na świat w środku powstania przeciw Baszarowi Asadowi.

To pytanie jest kluczowe dla zrozumienia intencji tego poetyckiego filmu, którego tytuł wskazuje, że jest rodzajem pamiętnika wideo ukazującego i tłumaczącego córce sytuację jej rodziców i miasta, w którym się urodziła. Ojciec Samy, Hamza, jest świeżo upieczonym lekarzem, który organizuje szpital dla ludzi rannych w wyniku nalotów rosyjskich samolotów.

Waad dokumentuje tragiczne sytuacje w szpitalu, codzienność w oblężonym mieście i życie rodzinne. Dzieci bawiące się na ulicy, która za chwilę zmieni się w gruzowisko. Ślub Waadi i Hamzy oraz wspólne śpiewanie „Głośniej od bomb”.

Mieszkańcy Aleppo nie przypuszczali, że świat pozwoli na planowe zabijanie ludności miasta z powietrza i lądu. Zostali sami ze swoją tragedią. Gdy Rosjanie oznajmili im, że muszą opuścić miasto – gdyż w innym razie wszyscy zostaliby zabici – żegnali się ze łzami w oczach z ruinami swojego miasta, mając nadzieję, że jeszcze kiedyś tu wrócą…

reż. Michiel van Erp
Niderlandy, 2019, 76 min

To ważny moment w twórczym życiu wybitnego niderlandzkiego fotografa Erwina Olafa. Z okazji jego 60-tych urodzin mają odbyć się dwie wielkie wystawy prezentujące jego artystyczną drogę, którą przebył od czasów słynnych zdjęć z lat 80. XX wieku, kiedy w odważny sposób eksplorował swoją homoseksualność, aż po późniejsze sesje modowe dla największych światowych marek.

Równocześnie w życiu Olafa przychodzi moment kryzysu zdrowotnego. Ciężka choroba powoduje, że każdy krok i aktywność kosztuje go sporo wysiłku. Odmawiające posłuszeństwa ciało sprawia, że artysta zaczyna myśleć o swojej spuściźnie, także w kontekście własnego odejścia. Planuje, kto mógłby poprowadzić fundację jego imienia, i z czułością rozmawia ze swoją matką o starości.

Zderzenie niezwykłych, pełnych energii zdjęć z obrazem aktywnego człowieka, który musi pogodzić się ze swoimi ograniczeniami, nadaje niezwykły wymiar twórczości ikonicznego fotografa oraz aktywisty, który od lat walczy ze swoim partnerem o prawa osób LGBT+.

reż. Doug Nichol
USA, 2016, 104 min

Czy jest coś ważniejszego dla światowej literatury niż maszyna do pisania? Czy istnieje bardziej romantyczny obraz pisarza niż zamyślona postać pochylająca się z pasją nad tym narzędziem pracy? Film przedstawia bogatą kolekcję sprawdzonych i znanych maszyn do pisania, starannie wyselekcjonowanych pod kątem marki i historii, jak również artystów, pisarzy i kolekcjonerów, którzy pozostają niezłomnie lojalni wobec tego urządzenia. Są wśród nich Tom Hanks, John Mayer, David McCullough, Sam Shepard i wielu innych zapaleńców, którzy doceniają uroki starej technologii i nie mają zamiaru łatwo i szybko o niej zapomnieć. Doceniają też jej wartość jako narzędzia i źródła inspiracji.

Tom Hanks posiada w swojej kolekcji ponad 250 maszyn do pisania, podobnie jak Martin Howard, który stara się włączyć do swoich zbiorów legendarny i rzadki model Sholes and Glidden, a John Mayer wykorzystuje części do maszyn do tworzenia przypominających ludzi rzeźb. Poznajemy również przytulny sklep w Berkeley w Kalifornii prowadzony z pasją przez Herberta Permilliona III i jego rodzinę. Jest to de facto jeden z ostatnich zachowanych warsztatów naprawczych maszyn do pisania w USA, który za wszelką cenę dąży do utrzymania tej tradycji przy życiu.

Film zachęca do refleksji nad dynamicznie zmieniającą się relacją człowiek-maszyna i do redefinicji naszego związku z technologią, zarówno tą starą, jak i nową. To również pochwała trwałej wartości społecznej, historycznej, twórczej i artystycznej maszyn do pisania. W dobie epoki cyfrowej, która kładzie silny nacisk na szybkość i wygodę współczesnej komunikacji, powinniśmy na nowo przemyśleć rolę i znaczenie maszyn w życiu człowieka.

reż. Natalia Koryncka-Gruz
Polska, 2022, 93 min

Kim naprawdę była Simona Kossak – legendarna badaczka, która żyła otoczona zwierzętami w Puszczy Białowieskiej? Dlaczego uciekła od rodziny – słynnego rodu Kossaków? Jak wyglądało życie pierwszej polskiej ekolożki-aktywistki w latach 70.?

Unikalne, często prezentowane po raz pierwszy w filmie, zdjęcia i nagrania z archiwum Simony oraz jej partnera Lecha Wilczka przenoszą nas do pradawnej Puszczy i pozwalają doświadczyć wyjątkowego życia z dala od cywilizacji. 

Simona była ulubienicą terroryzującego okolicę kruka, matkowała rysiowi i łosiom, a  jej empatyczne podejście do zwierząt i roślin nie tylko pozwoliło nam zobaczyć Puszczę Białowieską jako unikalny na skalę światowa ekosystem, ale też pomaga zrozumieć, że jesteśmy współlokatorami na Ziemi i powinniśmy pozwolić żyć innym istotom. 

Ta barwna, bezkompromisowa i wyprzedzająca swój czas wizjonerka często samotnie musiała walczyć o dobro oraz szacunek dla przyrody. 

Złożony z fragmentów kronik filmowych dokument zabiera widzów w niezwykłą podróż po Warszawie. Ukazuje stolicę przed II wojną światową, zniszczenia wojenne i pierwsze lata odbudowy. Pozwala zrozumieć niezwykły charakter Warszawy i stanowi doskonałe uzupełnienie do wystawy lub spaceru po mieście.

Pokaz filmu można również zarezerwować dla grupy dla grupy minimum 5 osób w godzinach otwarcia muzeum.

Film jest dostępny w następujących wersjach językowych: polskiej, angielskiej, niemieckiej, hiszpańskiej, włoskiej, francuskiej.

Możliwa jest również wersja polska z audiodeskrypcją oraz napisami.

Dowiedz się więcej.

reż. Sara Dosa
Kanada, USA, 2022, 93 min

Katia i Maurice Krafft przez 25 lat podróżowali do wszystkich wulkanów, stając się najsłynniejszymi wulkanologami na świecie. Zginęli podczas wybuchu wulkanu w Japonii w 1991 roku.

W napisach na początku filmu pojawiają się wulkany z ich poetyckimi i równocześnie groźnymi nazwami. To celowy zabieg, bo ten film to prawdziwe love story o niezwykłym trójkącie miłosnym, w którym występuje francuskie małżeństwo Katii i Maurice’a Krafftów oraz wielbione przez nich wulkany. Para twierdziła, że są razem po części właśnie dzięki wspólnej miłości do wulkanów.

Przez ćwierć wieku podróżowali do wszystkich wulkanów, które mogli znaleźć na naszej planecie, stając się tym samym najsłynniejszymi i najbardziej żarliwymi wulkanologami na świecie. Zginęli także razem – podczas wybuchu wulkanu w Japonii w 1991 roku. Dzięki ich pasji powstało olbrzymie archiwum fascynujących zdjęć i filmów o tych niezwykłych i tajemniczych miejscach na Ziemi. Krafftowie chcieli dokumentować je z bliska. Maurice przeszedł „chrzest” już w wieku dwudziestu paru lat, parząc nogę w lawie. Odbył również ekstremalnie ryzykowną wyprawę pontonem po wulkanicznym jeziorze pełnym żrącej siarki. Krafftowie stworzyli własną kategoryzację wulkanów, które dzielili na czerwone – z lawą i szare – bez lawy. Każdy miał dla nich swoją własną, odrębną i wyjątkową osobowość.

„Kiedy raz zobaczysz wybuch wulkanu, nie możesz już się od tego uwolnić” – tłumaczy Katia.

Film jest medytacją nad życiem na krawędzi przepaści, w oparach dymu i lawy o temperaturze 1200°C.

„Ciekawość jest tu silniejsza od lęku” – jak stwierdziła kiedyś Katia.